Malignant melanoma - ავთვისებიანი მელანომა
☆ 2022 წლის Stiftung Warentest-ის შედეგებში გერმანიიდან, სამომხმარებლო კმაყოფილება ModelDerm-ით მხოლოდ ოდნავ დაბალი იყო, ვიდრე ფასიანი ტელემედიცინის კონსულტაციებით.
მელანომა დაახლოებით 2,5 სმ (1 ინჩი) 1,5 სმ (0,6 ინჩი)
მიუხედავად იმისა, რომ ამ შემთხვევას მელანომის დიაგნოზი დაუსვეს, ვიზუალური აღმოჩენა უფრო ჰგავს ფრჩხილის ჰემატომას. ფრჩხილის ჰემატომები (კეთილთვისებიანი) ჩვეულებრივ ქრება ერთიდან ორ თვეში, როდესაც ისინი ამოიძვრება. ამიტომ, თუ დაზიანება დიდი ხნის განმავლობაში გაგრძელდა, მელანომის ეჭვი შეიძლება და ჩატარდეს ბიოფსია.
References
Მელანომა არის სიმსივნის ტიპი, რომელიც წარმოიქმნება მაშინ, როდესაც მელანოციტები ავთვისებიანი ხდება. Მელანოციტები წარმოიქმნება ნერვული ქერქიდან. Ეს ნიშნავს, რომ მელანომა შეიძლება განვითარდეს არა მხოლოდ კანზე, არამედ სხვა ადგილებშიც, სადაც ნერვული უჯრედები მოძრაობენ, როგორიცაა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტი და ტვინი. Მელანომის 0 სტადიის მქონე პაციენტებს აქვთ ხუთწლიანი გადარჩენის მაჩვენებელი 97%, ხოლო IV სტადიის დაავადების მქონე პაციენტებს აქვთ მხოლოდ 10%.
A melanoma is a tumor produced by the malignant transformation of melanocytes. Melanocytes are derived from the neural crest; consequently, melanomas, although they usually occur on the skin, can arise in other locations where neural crest cells migrate, such as the gastrointestinal tract and brain. The five-year relative survival rate for patients with stage 0 melanoma is 97%, compared with about 10% for those with stage IV disease.
A melanoma is a tumor produced by the malignant transformation of melanocytes. Melanocytes are derived from the neural crest; consequently, melanomas, although they usually occur on the skin, can arise in other locations where neural crest cells migrate, such as the gastrointestinal tract and brain. The five-year relative survival rate for patients with stage 0 melanoma is 97%, compared with about 10% for those with stage IV disease.
Cutaneous melanoma (CM) არის კანის სიმსივნის უაღრესად საშიში სახეობა, რომელიც პასუხისმგებელია კანის კიბოს სიკვდილიანობის 90%-ზე. Ამის მოსაგვარებლად, the European Dermatology Forum (EDF) , the European Association of Dermato-Oncology (EADO) , and the European Organization for Research and Treatment of Cancer (EORTC) -ის ექსპერტები ითანამშრომლეს.
Cutaneous melanoma (CM) is a highly dangerous type of skin tumor, responsible for 90% of skin cancer deaths. To address this, experts from the European Dermatology Forum (EDF), the European Association of Dermato-Oncology (EADO), and the European Organization for Research and Treatment of Cancer (EORTC) had collaborated.
Cutaneous melanoma (CM) is a highly dangerous type of skin tumor, responsible for 90% of skin cancer deaths. To address this, experts from the European Dermatology Forum (EDF), the European Association of Dermato-Oncology (EADO), and the European Organization for Research and Treatment of Cancer (EORTC) had collaborated.
Მელანომა, კანის კიბოს ტიპი, გამოირჩევა იმუნურ სისტემასთან მჭიდრო ურთიერთობით. Ეს აშკარაა მისი გახშირებული შემთხვევებიდან დასუსტებული იმუნური სისტემის მქონე ადამიანებში, იმუნური უჯრედების არსებობა როგორც თავდაპირველ სიმსივნეებში, ასევე მათი გავრცელება სხეულის სხვა ნაწილებში და ის ფაქტი, რომ იმუნურ სისტემას შეუძლია ამოიცნოს მელანომის უჯრედებში ნაპოვნი გარკვეული ცილები. Მნიშვნელოვანია, რომ მკურნალობა, რომელიც აძლიერებს იმუნურ სისტემას, დამაჯერებელია მელანომასთან ბრძოლაში. Მიუხედავად იმისა, რომ იმუნიტეტის გამაძლიერებელი თერაპიების გამოყენება მოწინავე მელანომის მკურნალობაში შედარებით უახლესი განვითარებაა, ბოლო კვლევებმა აჩვენა, რომ ამ თერაპიის კომბინირება ქიმიოთერაპიასთან, რადიოთერაპიასთან ან მიზანმიმართულ მოლეკულურ მკურნალობასთან შეიძლება მნიშვნელოვნად გააუმჯობესოს შედეგები. Თუმცა, ასეთმა იმუნოთერაპიამ შეიძლება გამოიწვიოს იმუნიტეტთან დაკავშირებული გვერდითი ეფექტების მთელი რიგი, რომლებიც გავლენას ახდენენ სხვადასხვა ორგანოებზე, რამაც შეიძლება შეზღუდოს მისი გამოყენება. Მომავლისთვის, მოწინავე მელანომის მკურნალობის სამომავლო მიდგომები შეიძლება მოიცავდეს თერაპიას, რომელიც მიზნად ისახავს სპეციფიკურ იმუნურ გამშვებ პუნქტებს, როგორიცაა PD1, ან წამლებს, რომლებიც აფერხებენ კონკრეტულ მოლეკულურ გზებს, როგორიცაა BRAF და MEK.
Melanoma is one of the most immunologic malignancies based on its higher prevalence in immune-compromised patients, the evidence of brisk lymphocytic infiltrates in both primary tumors and metastases, the documented recognition of melanoma antigens by tumor-infiltrating T lymphocytes and, most important, evidence that melanoma responds to immunotherapy. The use of immunotherapy in the treatment of metastatic melanoma is a relatively late discovery for this malignancy. Recent studies have shown a significantly higher success rate with combination of immunotherapy and chemotherapy, radiotherapy, or targeted molecular therapy. Immunotherapy is associated to a panel of dysimmune toxicities called immune-related adverse events that can affect one or more organs and may limit its use. Future directions in the treatment of metastatic melanoma include immunotherapy with anti-PD1 antibodies or targeted therapy with BRAF and MEK inhibitors.
Melanoma is one of the most immunologic malignancies based on its higher prevalence in immune-compromised patients, the evidence of brisk lymphocytic infiltrates in both primary tumors and metastases, the documented recognition of melanoma antigens by tumor-infiltrating T lymphocytes and, most important, evidence that melanoma responds to immunotherapy. The use of immunotherapy in the treatment of metastatic melanoma is a relatively late discovery for this malignancy. Recent studies have shown a significantly higher success rate with combination of immunotherapy and chemotherapy, radiotherapy, or targeted molecular therapy. Immunotherapy is associated to a panel of dysimmune toxicities called immune-related adverse events that can affect one or more organs and may limit its use. Future directions in the treatment of metastatic melanoma include immunotherapy with anti-PD1 antibodies or targeted therapy with BRAF and MEK inhibitors.
მელანომის ძირითადი მიზეზი არის ულტრაიისფერი გამოსხივება მათში, ვისაც კანის პიგმენტის მელანინის დაბალი დონე აქვს (თეთრი მოსახლეობა). ულტრაიისფერი გამოსხივება შეიძლება იყოს მზისგან ან სათრიმლავი მოწყობილობებისგან. ბევრი ნევუსის მქონე პირები, ოჯახის წევრების მელანომის ისტორია და იმუნიტეტის სუსტი ფუნქცია, მელანომის უფრო დიდი რისკის ქვეშ არიან.
მზისგან დამცავი საშუალებების გამოყენებამ და ულტრაიისფერი გამოსხივების თავიდან აცილებამ შეიძლება თავიდან აიცილოს მელანომა. მკურნალობა, როგორც წესი, ქირურგიული გზით მოცილებაა. ოდნავ უფრო დიდი სიმსივნით დაავადებულებში, ახლომდებარე ლიმფური კვანძები შეიძლება შემოწმდეს გავრცელებაზე (მეტასტაზები). ადამიანების უმეტესობა განიკურნება, თუ მეტასტაზები არ მომხდარა. მათთვის, ვისაც მელანომა გავრცელდა, იმუნოთერაპია, ბიოლოგიური თერაპია, სხივური თერაპია ან ქიმიოთერაპია შეიძლება გააუმჯობესოს გადარჩენა. მკურნალობით, შეერთებულ შტატებში ხუთწლიანი გადარჩენის მაჩვენებელი არის 99% ლოკალიზებული დაავადების მქონე პირებს შორის, 65% როდესაც დაავადება ვრცელდება ლიმფურ კვანძებში და 25% მათ შორის, რომლებსაც აქვთ შორეული გავრცელება.
მელანომა კანის კიბოს ყველაზე საშიში სახეობაა. ავსტრალიასა და ახალ ზელანდიას აქვს მელანომის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი მსოფლიოში. მელანომის მაღალი მაჩვენებელი ასევე გვხვდება ჩრდილოეთ ევროპასა და ჩრდილოეთ ამერიკაში. მელანომა გაცილებით ნაკლებად გვხვდება აზიაში, აფრიკასა და ლათინურ ამერიკაში. შეერთებულ შტატებში მელანომა 1,6-ჯერ უფრო ხშირად გვხვდება მამაკაცებში, ვიდრე ქალებში.
○ Ნიშნები და სიმპტომები
მელანომის ადრეული ნიშნებია არსებული ნევუსის ფორმის ან ფერის ცვლილება. კვანძოვანი მელანომის შემთხვევაში ეს არის ახალი სიმსივნის გამოჩენა კანზე. მელანომის შემდგომ სტადიებზე ნევუსები შეიძლება ქავილი, დაწყლულება ან სისხლდენა მოხდეს.
[A-Asymmetry] ფორმის ასიმეტრია
[B-Borders] საზღვარი (არარეგულარული კიდეებით და კუთხეებით)
[C-Color] ფერი (ჭრელი და არარეგულარული)
[D-Diameter] დიამეტრი (6 მმ-ზე მეტი = 0,24 ინჩი = დაახლოებით ფანქრის საშლელის ზომა)
[E-Evolving] განვითარება დროთა განმავლობაში
გ.ვ) სებორეული კერატოზი შეიძლება აკმაყოფილებდეს ABCD-ის ზოგიერთ ან ყველა კრიტერიუმს და შეიძლება გამოიწვიოს ცრუ განგაში.
ადრეული მელანომის მეტასტაზები შესაძლებელია, მაგრამ შედარებით იშვიათი; ადრეული დიაგნოზირებული მელანომების მეხუთედზე ნაკლები ხდება მეტასტაზური. თავის ტვინის მეტასტაზები ხშირია მეტასტაზური მელანომის მქონე პაციენტებში. მეტასტაზური მელანომა ასევე შეიძლება გავრცელდეს ღვიძლში, ძვლებში, მუცელში ან შორეულ ლიმფურ კვანძებში.
○ დიაგნოზი
განსახილველი ადგილის დათვალიერება მელანომაზე ეჭვის ყველაზე გავრცელებული მეთოდია. არარეგულარული ფერის ან ფორმის ნევუსი, როგორც წესი, განიხილება, როგორც მელანომის კანდიდატი.
ექიმები, როგორც წესი, იკვლევენ ყველა ხალიჩს, მათ შორის 6 მმ-ზე ნაკლები დიამეტრის ჩათვლით. გაწვრთნილი სპეციალისტების მიერ გამოყენებისას დერმოსკოპია უფრო სასარგებლოა ავთვისებიანი დაზიანებების იდენტიფიცირებისთვის, ვიდრე მხოლოდ შეუიარაღებელი თვალით. დიაგნოზი კეთდება კანის ნებისმიერი დაზიანების ბიოფსიით, რომელსაც აქვს პოტენციურად კიბოს ნიშნები.
○ მკურნალობა
#Mohs surgery
ექიმმა შეიძლება გირჩიოთ იმუნოთერაპია, განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ თქვენ გაქვთ მელანომა 3 ან 4 სტადიაზე, რომლის მოცილებაც შეუძლებელია ოპერაციით.
#Ipilimumab [Yervoy]
#Pembrolizumab [Keytruda]
#Nivolumab [Opdivo]